Yargıtay 17. Hukuk Dairesi emsal kararında davalı belediyenin eylemini bir hizmet kusuru olarak değerlendirerek görevli yargı merciinin adli yargının olmayıp idari yargının görevli olduğunu ve uyuşmazlığın tam yargı davası ile çözümlenmesi gerektiğini aktarmıştır.
17. Hukuk Dairesi 2017/73 E. , 2017/5469 K.
“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı … vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; müvekkili … şirketine kasko sigortası ile sigortalı buluna…n maliki ve …’nün sürücüsü bulunduğu …plakalı aracın 18/07/2013 tarihinde davalının tasarrufu altında bulunan … Çarşı merkezine girmek isterken, kapıda bulunan otomatik mantar bariyerin geçiş sırasında kalkarak araca zarar verdiğini, kaza tespit tutanağında araç sürücüsüne kusur atfedilmediğini, bariyerin zamansız açılmasından dolayı kazanın meydana geldiğinin belirlendiğini, kaza sonucu zarar gören araç için 10.990,15 TL ödendiğini, davalıya bu bedelin ödenmesi için ihbar gönderildiğini ancak ödeme yapılmadığını, bunun üzerine … takibi başlatıldığını, davalının … takibine itiraz ettiğini, … takibinin durduğunu, bu nedenlerle itirazın iptaline, asıl alacak üzerinden %20 … inkar tazminatına hükmedilmesine, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalı üzerinde bırakılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili; kısaca davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, toplanan deliller ve dosya kapsamına göre, davacının sigortalısı dava dışı sürücü …nün kusursuz olduğu ve … plakalı araçtaki hasar bedelinin 10.990,15 TL olduğu anlaşılmakla davacının davasının kabulüne, … 1. … Müdürlüğünün 2015/1605 esas sayılı dosyasındaki itirazın iptaline ve takibin devamına, alacak likit olmadığından davalı taraf aleyhine tazminata hükmedilmesi talebinin reddine karar verilmiş hüküm, davalı … vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, kasko … sözleşmesine ve halefiyete dayanılarak yapılan … takibine itirazın iptali istemine ilişkindir.
1-Görev (Yargı Yolu) konusu, kamu düzenine ilişkin olup yargılamanın her aşamasında mahkemece kendiliğinden (re’sen) dikkate alınması zorunludur.
Belediyelerin de içerisinde bulunduğu kamu tüzel kişileri, kamu hizmeti görmekle yükümlü bulunmaları nedeniyle kamu hizmetleri sırasında verdikleri iddia olunan zararlardan dolayı oluşan sorumlulukları özel hukuk hükümlerine tabi değildir. Kamu tüzel kişilerinin, yasalar tarafından kendilerine verilen görev ve yetkilerin kullanılması sırasında oluşan zararlar niteliği itibariyle hizmet kusurundan kaynaklanan zararlar olup, bu zararların tazmini amacıyla anılan idarelere karşı hizmet kusurlarına dayalı olarak İdari Yargılama Usulü Hakkındaki Kanun’un 2. maddesi hükmü uyarınca idari yargı yerinde tam yargı davası ikame edilmesi gerekmektedir.
… …’nun 04.11.2015 tarih ve 2015/17-731, 2015/2366 K. (ve 5 adet emsal dosya) sayılı kararı ile de; “Davalının hizmet kusuruna dayalı zararın tazmini için açılan eldeki davanın bir tam yargı davası olması nedeniyle davada idari yargı mercileri görevli olduğundan yerel mahkemece dava dilekçesinin yargı yolu bakımından reddine karar verilmesi gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.” denilmek suretiyle hizmet kusuruna dayanılarak açılan davalarda idari yargının görevli olduğu belirtilmiştir.
Somut olayda, otomatik mantar bariyerin zamansız açılması sebebi ile kazanın meydana geldiği iddiası ile davalı aleyhine husumet yöneltilmiş mahkemece de davanın kabulüne karar verilerek davalı … aleyhine hüküm kurulmuştur.
Yukarıdaki açıklamalar ışığında mahkemece, hizmet kusuruna dayanılarak davalı … Belediyesi aleyhine açılan davanın HMK 114/1-b. maddesi gereğince yargı yolu caiz olmadığından HMK 115/2. maddesi gereğince dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
2-Bozma neden ve şekline göre, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle hükmün BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 15.05.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi.
